Τετάρτη 12 Μαΐου 2010

Πρόταση Νόμου για την καθιέρωση της απλής αναλογικής

Πρόταση Νόμου «Για την καθιέρωση της Απλής Αναλογικής ως Εκλογικού Συστήματος για την εκλογή Βουλευτών» κατέθεσε χτες στη Βουλή η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΚΚΕ, με επικεφαλής τη ΓΓ της ΚΕ του Κόμματος Αλέκα Παπαρήγα.
Στην Εισηγητική Εκθεσητης Πρότασης Νόμου, σημειώνεται:
«Το ΚΚΕ από την ίδρυσή του υποστηρίζει την καθιέρωση ενός πάγιου εκλογικού συστήματος, με το οποίο θα επιτυγχάνεται η αντιστοιχία ψήφων του εκλογικού σώματος και βουλευτικών εδρών των κομμά των και θα δίνεται η δυνατότητα εκπροσώπησης στη Βουλή όλων των υπαρκτών πολιτικών τάσεων και δυνά μεων που παίρνουν μέρος στις εκλογές. Τέτοιο εκλογι κό σύστημα είναι η απλή αναλογική.
Ποτέ σχεδόν στα 180 και πλέον χρόνια ύπαρξης του νεότερου Ελληνικού κράτους δεν κατοχυρώθηκε η ελεύθερη και ανόθευτη εκλογική έκφραση του λαού. Διαχρονικά οι κυρίαρχες δυνάμεις, έχουν χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα για να υφαρπάζουν την λαϊκή συγκατάθεση και να περιβάλλουν την εξουσία τους με έναν διάτρητο κοινοβουλευτικό μανδύα. Βασικό εργαλείο για την αλλοίωση και την νόθευση του εκλογικού φρονήματος είναι το εκλογικό σύστημα που κάθε φορά επιλέγεται.
Είναι χαρακτηριστικό ότι σε όλες σχεδόν τις μεταπολεμικές εκλογές χρησιμοποιήθηκαν διαφορετικά εκλογικά συστήματα που είχαν όμως ως κοινό τους γνώρισμα την λαφυραγώγηση της λαϊκής ψήφου, την κλοπή των βουλευτικών εδρών από τα μικρότερα κόμματα υπέρ των μεγαλύτερων και τελικά την νόθευση της λαϊκής κυριαρχίας που υποτίθεται ότι κατοχυρώνεται από το Σύνταγμα. Η παραμόρφωση του λαϊκού φρονήματος από τους εκλογικούς νόμους έγινε πάντοτε στο όνομα της εξασφάλισης αυτοδύναμης, σταθερής και ισχυρής κυβέρνησης.
Η επιδίωξη ισχυρής και σταθερής κυβέρνησης που στηρίζεται σε καλπονοθευτικά εκλογικά συστήματα ήταν ένα από τα πιο βασικά εργαλεία , όχι όμως και το μοναδικό, για την σταθεροποίηση και ισχυροποίηση του αστικού πολιτικού συστήματος στις κάθε φορά συγκεκριμένες ιστορικές συνθήκες που διαμορφώνονταν στην χώρα μας.
Η αλλαγή του εκλογικού νόμου και η αντικατάστασή του με παραλλαγή του γερμανικού εκλογικού συστήματος που προωθεί η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ κινείται στην ίδια λογική. Από την μια πλευρά επιχειρείται η ελέω εκλογικού νόμου εξασφάλιση αυτοδυναμίας, από την άλλη, με πιο εκλεπτυσμένους τρόπους, η χειραγώγηση της συνείδησης του λαού, η παρεμπόδιση της ριζοσπαστικοποίησής της και ο εγκλωβισμός της στην κυρίαρχη πολιτική και στα πρόσωπα που την εκφράζουν. Εναρμονίζεται με τις αλλαγές στην νέα διοικητική οργάνωση της χώρας, για την πιο αποτελεσματική προώθηση των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων.
Ταυτόχρονα, με πρόσχημα την διαφάνεια, προωθείται η παρέμβαση στα οικονομικά και στην λειτουργία των κομμάτων. Είναι στο σύνολό τους αλλαγές που στοχεύουν στην ισχυροποίηση του αστικού πολιτικού συστήματος στις νέες συνθήκες. Είναι πράγματι εντυπωσιακό το πόσα απίθανα εκλογικά συστήματα έχουν εφαρμοστεί στη χώρα μας με την πρόφαση του σχηματισμού ισχυρών στη Βουλή κυβερ νήσεων.
Σε δεκάδες ανέρχονται κάθε φορά οι έδρες με τις οποίες πριμοδοτείται το πρώτο κόμμα, το οποίο την πρώτη θέση την οφείλει συνήθως ή σε μεγάλο βαθμό, στα διλήμματα του εκλογικού νόμου. Eίναι χαρακτηριστικό ότι εντελώς κυνικά τόσο ο ν.3231/2004 της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ όσο και ο τροποποιητικός ν.3636/2008 της κυβέρνησης της ΝΔ μιλούν ρητά για «μπόνους» 40 και 50 εδρών αντίστοιχα υπέρ του πρώτου κόμματος.
Για να υπάρξει, όσο αυτό είναι δυνατό μέσα στο γενικότερο πλαίσιο στο οποίο διεξάγονται οι εκλογές, αντιστοιχία ψήφων και εδρών, προτείνουμε στη Βουλή την πρόταση νόμου για τη θεσμοθέτηση της απλής αναλογικής, ως πάγιου εκλογικού συστήματος.
Στα πλαίσια του ισχύοντος Συντάγματος και με την παραδοχή των ήδη προσδιορισμένων εκλογικών περι φερειών προτείνουμε την ψήφιση συστήματος απλής αναλογικής σε τρεις κατανομές, όπου όλα τα κόμματα που συμμετέχουν στην εκλογική διαδικασία θα διεκδικούν έδρες και στην δεύτερη και στην τρίτη κατανομή, στην βάση των αχρησιμοποίητων υπολοίπων από την κάθε προηγούμενη κατανομή, χωρίς αποκλεισμούς και αποκλειστικές ρήτρες ( κατάργηση του ορίου 3% προκειμένου ένας εκλογικός σχηματισμός να μπορεί να συμμετέχει στην κατανομή των εδρών) και ασφαλώς χωρίς την οποιαδήποτε πριμοδότηση σε έδρες του πρώτου σε ψήφους ή οποιουδήποτε άλλου κόμματος.
Στην πρώτη κατανομή, έδρα παραχωρείται μόνον αν κάποιος συνδυασμός συγκεντρώσει το εκλογικό μέτρο. Εκλογικό μέτρο κάθε εκλογικής περιφέρειας, συμπεριλαμβανομένων και των μονοεδρικών, είναι το ακεραιοποιημένο πηλίκο της διαίρεσης του συνολικού αριθμού των εγκύρων ψήφων στην περιφέρεια διά του αριθμού των εδρών της.
Το προτεινόμενο σύστημα έχει την καινοτομία ότι στις μονοεδρικές περιφέρειες καταργείται η ρύθμιση που ισχύει, σύμφωνα με την οποία στις μονοεδρικές περιφέρειες η έδρα παραχωρείται στον συνδυασμό που έλαβε την σχετική πλειοψηφία των ψήφων. Με την συγκεκριμένη πρόταση νόμου και στις μονοεδρικές, κατά την 1η κατανομή θα πρέπει, πράγμα απίθανο, κάποιος σχηματισμός για να πάρει την έδρα, να συγκεντρώσει ψήφους ίσες τουλάχιστον με το εκλογικό μέτρο. Σε διαφορετική περίπτωση η έδρα μένει αδιάθετη και παραχωρείται στην 2η ή στην 3η κατανομή.
Για την κατανομή των εδρών στη β' κατανομή λαμ βάνονται υπόψη τα αχρησιμοποίητα υπόλοιπα των κομ μάτων από την πρώτη κατανομή, σε κάθε μείζονα περι φέρεια.
Με τον τρόπο αυτόν τα μεγάλα κόμματα δεν χρησιμοποιούν στη δεύτερη κατανομή όλες τις ψήφους που έχουν λάβει στη μείζονα περιφέρεια, αλλά τα αχρησιμοποίητα υπόλοιπά τους, όπως και τα μικρά κόμματα. Με την εφαρμογή της μεθόδου των υπολοίπων, ο διαιρετέος του εκλογικού μέτρου αποτελείται από το άθροισμα των υπολοίπων των κομμάτων της δεύτερης κατανομής, οι δε έδρες κάθε κόμματος προκύπτουν από το πηλίκο της διαίρεσης του αθροίσματος των υπολοίπων του κόμματος από τις ελάσσονες περιφέρειες της μείζονος διά του εκλογικού μέτρου.
Στην τρίτη κατανομή λαμβάνονται υπόψη τα αχρησι μοποίητα υπόλοιπα από τη β' κατανομή τα οποία έχει κάθε κόμμα της τρίτης κατανομής και όχι το σύνολο των ψήφων που έλαβε κάθε κόμμα σε όλη την Επικρά τεια. Eτσι με την πρόβλεψη της γ' κατανομής για τις αδιάθετες έδρες που απομέ νουν από τη β' κατανομή, αυτές μοιράζονται σε όλα τα κόμματα που μετέχουν στη γ' κατανομή, κατά το λόγο της εκλογικής τους δύναμης.
Στα πλαίσια της κατάργησης των όποιων ρητρών αποκλείουν έναν κομματικό σχηματισμό που έλαβε μέρος στην εκλογική διαδικασία από την κατανομή των εδρών, καταργείται η σήμερα ισχύουσα μέθοδος αποκλεισμού από την κατανομή των εδρών των κομμάτων που δεν συγκέντρωσαν το 3% των εγκύρων ψήφων στη χώρα.
Αρθρο 1
Ρυθμίζεται ότι ο αριθμός των εδρών σε όλη την Επικράτεια ορίζεται σε τριακόσιους (300) το σύνολο των οποίων κατανέμεται σε εκλογικές περιφέρειες και καταργείται κάθε άλλη διάταξη που έχει σχέση με την εκλογή βουλευτών Επικρατείας.
Αρθρο 2
Προβλέπεται η κατάργηση του σταυρού προτίμησης και η καθιέρωση της λίστας. Στη δήλωση των συνδυασμών των σχηματισμών που μετέχουν στις εκλογές, η αναγραφή των υποψηφίων γίνεται με την σειρά που προτείνονται από τα αρμόδια όργανα του κάθε κόμματος. Και έτσι ανακηρύσσονται από τον Αρειο Πάγο. Στην συνέχεια οι έδρες που παραχωρούνται σε κάθε εκλογικό συνδυασμό καταλαμβάνονται από τους υποψηφίους αυτού κατά τη σειρά που έχουν προταθεί και ανακηρυχθεί.
Αρθρο 3
Ρυθμίζεται η 1η κατανομή των εδρών με τις εξής κυρίως διαφοροποιήσεις από την ισχύουσα εκλογική νομοθεσία:
α) Καταργείται η αποκλειστική από την κατανομή των εδρών ρήτρα του 3%, η οποία δεν συμβιβάζεται με το σύστημα της απλής αναλογικής.
β) Καταργείται το μπόνους των 40 και 50 εδρών αντίστοιχα που δίνεται στο πρώτο σε ψήφους κόμμα σε όλη την Επικράτεια.
γ) Καταργείται η ρύθμιση που ισχύει σήμερα, σύμφωνα με την οποία την έδρα στις μονοεδρικές περιφέρειες καταλαμβάνει ο σχηματισμός που έλαβε την σχετική πλειοψηφία των ψήφων. Με δεδομένο ότι στην 1η κατανομή, σε όλες τις εκλογικές περιφέρειες, συμπεριλαμβανομένων και των μονοεδρικών, έδρα παραχωρείται μόνον αν κάποιος έχει συγκεντρώσει ψήφους ίσες τουλάχιστον με το εκλογικό μέτρο, το πλέον βέβαιο είναι, με βάση και τον υπολογισμό του εκλογικού μέτρου, ότι στις μονοεδρικές περιφέρειες οι έδρες θα παραμείνουν αδιάθετες κατά την 1η κατανομή και θα διανέμονται στα πλαίσια της 2ης και 3ης κατανομής.
δ) Καθιερώνεται πέραν της μιας και μοναδικής κατανομής, δεύτερη και τρίτη κατανομή των εδρών.
Αρθρο 4
Προβλέπεται 2η κατανομή εδρών, όπου διανέμονται οι έδρες που έμειναν αδιάθετες από την 1η κατανομή, με βάση τα αχρησιμοποίητα, μετά την ολοκλήρωση της 1ης κατανομής, υπόλοιπα.
Αρθρο 5
Προβλέπεται η 3η κατανομή εδρών, στην οποία διανέμονται οι τυχόν αδιάθετες έδρες μετά την ολοκλήρωση και της 2ης κατανομής, όπου χρησιμοποιείται η ίδια μέθοδος των αχρησιμοποίητων υπολοίπων, όπως και στην 2η κατανομή, στην βάση του μεγαλύτερου αχρησιμοποίητου από την 2η κατανομή υπολοίπου.
Αρθρο 6
Διατηρείται σε ισχύ η διάταξη για την ποσόστωση των υποψηφίων από τα δυο φύλα και η ρύθμιση εντάσσεται στο σχετικό άρθρο της κωδικοποίησης της εκλογικής νομοθεσίας (άρθρο 34 παρ. 4 π.δ. 96/2007). Ασφαλώς θεωρούμε ότι το θέμα της ισότιμης συμμετοχής των γυναικών δεν μπορεί να αντιμετωπισθεί με τεχνητό τρόπο. Η ισότιμη συμμετοχή θα προωθείται μόνον στον βαθμό που θα προωθείται η ουσιαστική ισοτιμία των γυναικών σε οικονομικό, κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο.
Αρθρο 7
Καθορίζεται ο χρόνος έναρξης της ισχύος του παρόντος με βάση το άρθρο 54 του Συντάγματος, εξαιρώντας το άρθρο 6 που η έναρξη ισχύος του ανατρέχει στο χρόνο έναρξης ισχύος του ν.3636/2008 (άρθρο 3), που καθιέρωσε την ποσόστωση (ΦΕΚ 11Α/1.2.2008).