Καταφύγιο ασφάλειας αποτελεί για τις εγχώριες τράπεζες η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), παρέχοντας ζωτική ρευστότητα στην εξαιρετικά δύσκολη συγκυρία που βιώνουμε. Η συνδρομή της ΕΚΤ διασφαλίζει τη σταθερότητα των εγχώριων τραπεζών και τις καθιστά ανθεκτικές στην αντιμετώπιση της σημερινής ακραίας κατάστασης.
Στελέχη τραπεζών εκτιμούν πως από την ΕΚΤ έχει αντληθεί (συνολικά) ρευστότητα άνω των 60 δισ. ευρώ. Οπως υπογραμμίζεται από την Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ), η δυσμενής επίπτωση στη ρευστότητα των ελληνικών τραπεζών, εξαιτίας των δημοσιονομικών ανισορροπιών, αντιμετωπίστηκε χάρη στη στήριξη της ΕΚΤ, η οποία παρείχε στις εγχώριες τράπεζες άπλετη και χαμηλού κόστους ρευστότητα. Ομως, η ρευστότητα αυτή είναι εξαιρετικά βραχυχρόνια και έχει έναν και μόνο στόχο: να διασφαλίσει την ομαλή λειτουργία των εγχώριων τραπεζών, δηλαδή, να καλύπτουν με άνεση τις υποχρεώσεις τους. Δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη χορήγηση νέων δανείων. Διότι κάτι τέτοιο θα εξέθετε τις τράπεζες σε ανεπίτρεπτους κινδύνους.
Σε ό, τι αφορά τη συζήτηση για τον υπερδανεισμό των εγχώριων τραπεζών από την ΕΚΤ, σημειώνεται ότι αφορούσε τη χρήση των έκτακτων μέτρων χρηματοδότησης, δηλαδή την άντληση κεφαλαίων ετήσιας διάρκειας, τα οποία είχε λάβει η ΕΚΤ για την ανακούφιση των ευρωπαϊκών τραπεζών από τις επιπτώσεις της πιστωτικής κρίσης. Τα έκτακτα αυτά μέτρα σταδιακά αποσύρονται και η ΕΚΤ επιθυμεί τον γρήγορο απογαλακτισμό του συστήματος από την «εύκολη» ρευστότητα. Το πρόβλημα ρευστότητας των εγχώριων τραπεζών σήμερα συνδέεται αποκλειστικά με τις επιφυλάξεις των αγορών σχετικά με την ταχύτητα αποκατάστασης των δημοσιονομικών προοπτικών και των αναπτυξιακών δυνατοτήτων της χώρας. Στελέχη τραπεζών σημειώνουν ότι ακόμα και αν η σημερινή στενότητα στις διεθνείς αγορές διατηρηθεί, δεν θα υπάρξει κανένα πρόβλημα στην αντικατάσταση της ετήσιας διάρκειας «έκτακτης» ρευστότητας της ΕΚΤ. Τα περίπου 40 δισ. ευρώ (ετήσιας διάρκειας), μεγάλο μέρος των οποίων θα πρέπει να επιστραφεί το καλοκαίρι, θα αντικατασταθούν με μικρότερης διάρκειας ρευστότητα που θα αντληθεί και πάλι από την ΕΚΤ έως ότου οι συνθήκες στις αγορές ομαλοποιηθούν, ώστε οι τράπεζες να αντλήσουν τα αναγκαία κεφάλαια από τις διεθνείς αγορές. Οταν γίνει αυτό, θα επανέλθουμε σταδιακά σε κανονικούς ρυθμούς λειτουργίας και θα αποκατασταθούν οι συνθήκες ρευστότητας στην οικονομία.
Οπως επισημαίνει η ΤτΕ στην έκθεση για τη νομισματική πολιτική 2009-2010, η ταχεία διόρθωση των δημοσιονομικών ανισορροπιών είναι ο κύριος παράγοντας για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των αγορών στις προοπτικές της οικονομίας και τελικά για τη διατήρηση της αντοχής του ελληνικού τραπεζικού συστήματος στις συνθήκες της κρίσης.
Μέχρι τότε οι τράπεζες είναι καθηλωμένες σε άμυνα, αδυνατώντας να επιτελέσουν το έργο τους, δηλαδή τη χορήγηση δανείων σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Η μη χορήγηση δανείων γίνεται έμμεσα μέσω της εφαρμογής αυστηρών κριτηρίων πιστοδοτήσεων, της μείωσης του ποσοστού χρηματοδότησης και της προσφοράς ιδιαίτερα υψηλών επιτοκίων, ώστε να καταστεί ο δανεισμός ασύμφορος για τα αξιόχρεα νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Από: www.kathimerini.gr