Σάββατο 27 Δεκεμβρίου 2014

Ανοίγει ο δρόμος για πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας

Η πλήρης άρση της παρεχόμενης νομικής προστασίας για την πρώτη κατοικία των λαϊκών νοικοκυριών από τα «νύχια» του τραπεζικού κεφαλαίου, είναι το επόμενο νέο αντιλαϊκό μέτρο. Σε αυτό το πλαίσιο, η υπάρχουσα ρύθμιση προστασίας από τους πλειστηριασμούς των τραπεζών λήγει στις 31 Δεκέμβρη του 2014, ενώ από την 1η Γενάρη του 2015 τίθεται σε εφαρμογή ο λεγόμενος «κώδικας δεοντολογίας των τραπεζών», που έχει διαμορφώσει η Τράπεζα της Ελλάδας (ΤτΕ) σχετικά με τους τρόπους διαχείρισης των «κόκκινων» και άλλων προβληματικών δανείων προς τις τράπεζες.
Το σχέδιο αποτελεί τμήμα των γενικότερων αναδιαρθρώσεων που συντελούνται σε κλάδους και τομείς της οικονομίας, αποσκοπεί στην τόνωση της ροής κεφαλαίων από και προς το χρηματοπιστωτικό σύστημα, στην αποπληρωμή των παλαιότερων δανείων μέσω των οποίων θα τονωθεί η διαθέσιμη ρευστότητα των τραπεζών, οι οποίες με τη σειρά τους θα έχουν αυξημένες δυνατότητες χορήγησης νέων δανείων σε ισχυρές και βιώσιμες επιχειρήσεις και επιχειρηματικούς ομίλους.
Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, η συνολική αξία των «προβληματικών» δανείων υπολογίζεται σε 77 δισ. ευρώ. Από αυτά, τα 42 δισ. (54,5%) αφορούν σε επιχειρηματικά δάνεια, τα 25 δισ. στεγαστικά και τα 10 δισ. σε καταναλωτικά. 
Σε αυτό το φόντο, διαμορφώνεται η επιχείρηση κλιμάκωσης των εκβιασμών και των απειλών απέναντι σε οικονομικά ανήμπορα λαϊκά νοικοκυριά, τα οποία τα εξαναγκάζουν να περικόψουν ακόμη περισσότερο από τις στοιχειώδεις ανάγκες της καθημερινότητας, προκειμένου να ανταποκριθούν στις αξιώσεις των τραπεζών.
Ο «Κώδικα Δεοντολογίας» των τραπεζών θεσπίζει τις «γενικές αρχές συμπεριφοράς τόσο για τις δανείστριες τράπεζες όσο και για τους δανειολήπτες, με στόχο την εξεύρεση εναλλακτικών τρόπων εξυπηρέτησης ή οριστικού διακανονισμού οφειλών σε καθυστέρηση, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες κάθε δανειολήπτη», σύμφωνα με την ΤτΕ. 
Στην πραγματικότητα, συμπληρώνεται το νομοθετικό οπλοστάσιο, ακόμη και με την παραχώρηση του ακινήτου στην τράπεζα και τη διαμονή σε αυτό με την πληρωμή ενοικίου! Τα παραπάνω, σε συνδυασμό και με τα χαράτσια στη λαϊκή στέγη και σε κάθε σπιθαμή γης, συνθέτουν το πεδίο για τη συγκέντρωση γης και περιουσίας σε ολοένα και λιγότερα χέρια.
Στις τραπεζικές «λύσεις διευθέτησης» για τα λαϊκά νοικοκυριά, συγκαταλέγονται και τα παρακάτω:
  • Πώληση και ενοικίαση του ακινήτου. Με αυτό το πλαίσιο, ο δανειολήπτης μεταβιβάζει την κυριότητα του ακινήτου στην τράπεζα και στη συνέχεια μπορεί να έχει το δικαίωμα της διαμονής στην κατοικία του έναντι ενοικίου, «συνήθως για μια ελάχιστη περίοδο τριών ετών». Με το συγκεκριμένο μέτρο στηρίζονται οι ισολογισμοί των τραπεζών, στις οποίες θα ανήκει η ακίνητη ιδιοκτησία των πελατών τους. Με αυτόν τον τρόπο, οι τραπεζίτες - πέρα από το ότι θα παίρνουν όσα περισσότερα μπορούν από τα χρεωμένα λαϊκά νοικοκυριά - θα «σβήσουν» την εμφανιζόμενη επισφάλεια, ενώ ταυτόχρονα θα διογκώσουν και την αξία της περιουσίας τους, αντίστοιχα με την αξία των λαϊκών κατοικιών που θα συγκεντρώσουν στα χαρτοφυλάκιά τους.
  • Υπό προϋποθέσεις προβλέπονται ρυθμίσεις όπως αυτές που ήδη εφαρμόζουν οι τράπεζες (χρονική μετακύλιση, μείωση επιτοκίων κ.ά.).
  • Οι τράπεζες προσαρμόζουν τη «συχνότητα και το περιεχόμενο της επικοινωνίας, αναλόγως του χρόνου καθυστέρησης» της πελατείας τους.
  • «Επεξηγούν τις έννοιες του συνεργάσιμου δανειολήπτη και τις οικονομικές και νομικές επιπτώσεις της μη συνεργασίας», δηλαδή για την έναρξη της διαδικασίας των κατασχέσεων.
  • Συγκεντρώνουν και αξιολογούν τα οικονομικά στοιχεία και άλλες πληροφορίες των δανειοληπτών και στη συνέχεια προτείνουν σε αυτούς τις «κατάλληλες λύσεις».
  • Ειδική πρόβλεψη υπάρχει για δάνεια με «ενδείξεις πιθανής καθυστέρησης», τις οποίες ο δανειολήπτης, προκειμένου να ενταχθεί σε ρύθμιση, μπορεί να τις δηλώσει εγγράφως στο πιστωτικό ίδρυμα. Οι ίδιες οι τράπεζες καλούνται να εντοπίζουν έγκαιρα τυχόν μελλοντικά προβλήματα, ώστε να «εξεταστούν έγκαιρα τυχόν εναλλακτικές».
  • Ασφυκτικές προθεσμίες, το πολύ μέχρι 60 μέρες, προβλέπονται για τη συμμόρφωση των πελατών με τον Κώδικα των τραπεζών. Σε περίπτωση καθυστέρησης πάνω από 90 μέρεςκινούνται οι διαδικασίες για την αποστολή «προειδοποιητικής επιστολής», όπου θα αναφέρονται οι «συνέπειες του χαρακτηρισμού του δανειολήπτη ως μη συνεργάσιμου».
Σε συνδυασμό με τα παραπάνω, το υπουργείο Ανάπτυξης έχει ήδη ανακοινώσει το ύψος των«ευλόγων δαπανών διαβίωσης», το οποίο διαμορφώνεται στα όρια της επίσημης φτώχειας. 
Οι «εύλογες δαπάνες διαβίωσης» αποτελούν το «ενδεικτικό εισόδημα», στη βάση του οποίου οι τραπεζίτες θα ανακαθορίζουν τις δόσεις, με ρυθμίσεις επιμήκυνσης των δανείων κ.ά. Η «ενδεικτική» βάση υπολογισμού των ευλόγων δαπανών διαβίωσης για τριμελή λαϊκά νοικοκυριά καθορίστηκε μόλις στα 1.126 ευρώ το μήνα και για τα 4μελή νοικοκυριά στα 1.347 ευρώ το μήνα.
Η διαχείριση των τραπεζών
Είναι φανερό, πως το ενδεχόμενο μαζικών πλειστηριασμών από την πλευρά των τραπεζών, θα οδηγούσε σε παραπέρα κατρακύλα τις τιμές των ακινήτων, ενώ και τα προσφερόμενα ποσά θα ήταν πολύ χαμηλότερα από τις απαιτήσεις των τραπεζών με βάση το ύψος των δανείων που έχουν χορηγήσει. 
Σύμφωνα με στοιχεία από την ΤτΕ, η κατρακύλα των εμπορικών τιμών έχει ξεπεράσει τα τελευταία χρόνια το 35%, ενώ παράλληλα, παρά και την κατρακύλα των τιμών, απούλητα παραμένουν εκατοντάδες χιλιάδες ακίνητα. Που σημαίνει ότι και να περάσουν στην ιδιοκτησία τους πέρα από τις δυσκολίες πώλησης μεμονωμένων κατοικιών, αφού δεν αποτελούν μεγάλη ιδιοκτησία άρα και μεγάλη αξία, οι τιμές πώλησης δε συμφέρουν.
Να σημειωθεί, επίσης, πως το τραπεζικό κεφάλαιο έχει ειδικό ενδιαφέρον για τις εξελίξεις στον κλάδο της οικοδομής, εξαιτίας της χρηματοδότησης στεγαστικών δανείων προς τα νοικοκυριά, του ύψους των υποθηκών που έχουν εγγραφεί, τυχόν κινδύνων που θα αντιμετωπίσει το ίδιο από την αδυναμία αποπληρωμής των δανείων, αλλά και από το ενδεχόμενο απότομης πτώσης των αγοραίων τιμών σε επίπεδα κάτω από το ύψος της υποθήκης. 
Σε σχετικά πρόσφατες δηλώσεις του, ο επικεφαλής της Τράπεζας Πειραιώς Μ. Σάλλας σημείωσε ότι οι τράπεζες είναι έτοιμες και σε τεχνικό επίπεδο να αρχίσουν την εφαρμογή του νόμου για τα «κόκκινα» δάνεια, ενώ ταυτόχρονα δήλωσε τη συμφωνία και των τραπεζών στην κυβερνητική ρύθμιση. Εμφανίστηκε αντίθετος στους πλειστηριασμούς κατοικιών, σημειώνοντας: «Οι τράπεζες σε καμία περίπτωση δεν θα θέλανε να φορτωθούν χαρτοφυλάκιο των 100, των 50, των 70 χιλιάδων και κατά συνέπεια νομίζω ότι δεν υπάρχει τέτοιο θέμα, ούτε αντιμετωπίζεται από τη δική μας πλευρά, θέμα πλειστηριασμών, σε αυτή τη φάση (...) χωρίς αυτό να σημαίνει ότι εκπροσωπώ όλους (τους τραπεζίτες)».
Η διαχείριση του ΣΥΡΙΖΑ
Σύμφωνα με πρόταση νόμου του ΣΥΡΙΖΑ, δε χαρίζεται ούτε 1 ευρώ από τις «οφειλές» των λαϊκών νοικοκυριών σε Εφορίες, τράπεζες και ασφαλιστικά ταμεία. Οπως, μάλιστα, ανέφερε χαρακτηριστικά στις 30/10 ο υπεύθυνος οικονομικής πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ, Γ. Μηλιός, διαγραφή χρεών εισηγούνται μόνο για τις περιπτώσεις που τα δάνεια είναι από χέρι χαμένα για τις τράπεζες: «...για ανθρώπους πάρα πολύ μεγάλης ηλικίας, χωρίς κανένα εισόδημα, ασθενείς κ.λπ.»!
Το μόνο που προβλέπεται στις προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ είναι η «παροχή» επιπλέον δόσεων (όπως κάνει, δηλαδή, και η κυβέρνηση), με στόχο να εισπραχθούν όσα γίνεται περισσότερα από εργατικά - λαϊκά νοικοκυριά που αδυνατούν να αποπληρώσουν τις «οφειλές» τους. 
Ορίζουν ως ελάχιστη «ταρίφα» του ύψους των δόσεων το 20% του εισοδήματος του εργατικού - λαϊκού νοικοκυριού, ενώ σε ό,τι αφορά αυτοαπασχολούμενους που έχουν ταυτόχρονα και ασφαλιστικές οφειλές η ελάχιστη καταβολή προβλέπεται στο 30% του εισοδήματος! 
Με αυτόν τον τρόπο, όπως σημειώνουν, «παρέχεται η δυνατότητα να εξυπηρετηθούν τα ληξιπρόθεσμα και τα τρέχοντα χρέη, να λειτουργήσουν οι επιχειρήσεις και να συντηρηθεί στα απολύτως αναγκαία επίπεδα ο επαγγελματίας και η οικογένειά του»...
Αντανάκλαση: Ριζοσπάστης