Τετάρτη 2 Φεβρουαρίου 2011

“Πλούσιο” το τραπέζι της Συνόδου Κορυφής- Τα σενάρια και η πραγματικότητα


Eurozone_copy
Από: www.reporter.gr

Επαναγορά χρέους, ομόλογα, EFSF, haircut, λιτότητα, προσαρμογή. Είναι λίγες από τις λέξεις που μονοπωλούν το ενδιαφέρον των αγορών από τότε που μπήκε ο νέος χρόνος με την Ευρώπη να φέρει ακόμη τα προβλήματα της κρίσης χωρίς να έχει γίνει κάποιο ουσιαστικό βήμα επί 12μήνου. Τις τελευταίες εβδομάδες τα βλέμματα είναι στραμμένα στις Βρυξέλλες και στη Σύνοδο Κορυφής της 4ης Φεβρουαρίου, όπου και αναμένεται να μπουν οι βάσεις για ένα ολοκληρωμένο σχέδιο αντιμετώπισης της κρίσης.
Στο τραπέζι πολλές οι προτάσεις, με το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, το γνωστό πλέον EFSF, να μονοπωλεί το ενδιαφέρον των αγορών σχετικά με το ρόλο και το μέγεθος που θα έχει. Μέχρι τώρα, έχει γίνει ήδη γνωστό ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες βρίσκονται κοντά σε μια συναινετική συμφωνία που θα επιτρέψει στο EFSF να αγοράζει χρεόγραφα απευθείας από τους εκδότες κρατικών ομολόγων αντί να παρέχει δάνεια όπως έγινε στην περίπτωση της Ιρλανδίας. Σε μία τέτοια περίπτωση, μία πιθανή συμφωνία των ηγετών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) θα οδηγήσει πιθανότατα και σε απόφαση αύξησης των κεφαλαίων του μηχανισμού.
Μεταξύ των υπό συζήτηση θεμάτων είναι η δυνατότητα αγοράς ομολόγων από τη δευτερογενή αγορά καθώς και η διάθεση δανείων «ειδικού σκοπού» στις κυβερνήσεις προκειμένου να μπορούν να αγοράζουν εκ νέου ομόλογα που έχουν ήδη διατεθεί στις κεφαλαιαγορές. Με αυτόν τον τρόπο, οι κυβερνήσεις εκμεταλλευόμενες το discount στο οποίο διαπραγματεύονται τα ομόλογα της ευρωπαϊκής περιφέρειας θα έχουν τη δυνατότητα να επαναγοράσουν τα ομόλογα τους φθηνότερα. Επρόκειτο για ένα είδος haircut με εθελοντικό χαρακτήρα (αφού κάθε πιστωτής δεν υποχρεώνεται να πουλήσει τα ομόλογα που κατέχει) το οποίο θα επιτρέψει στη χώρα να μειώσει το χρέος της.
Ωστόσο, η Αγκέλα Μέρκελ θέτει και τους όρους της ως αντιστάθμισμα για την ενίσχυση του μηχανισμού στήριξης EFSF με υψηλότερα κεφάλαια ώστε να μπορεί να δανείζει τις υπερχρεωμένες χώρες και να συμφωνεί για την επαναγορά των ομολόγων τους, προκαλώντας έτσι «ελεγχόμενες πτωχεύσεις» εντός των θεσμικών οργάνων της ΕΕ και χωρίς να επηρεάζονται οι αγορές. Αξίζει εδώ όμως να σημειωθεί ότι από τότε που έγινε γνωστό ένα τέτοιο σχέδιο, μπορεί οι αγορές να το υποδέχτηκαν με πολύ ενθουσιασμό, ωστόσο, πολλοί αναλυτές δεν κρύβουν τις ενστάσεις τους για την αποτελεσματικότητα ενός τέτοιου εγχειρήματος. Για παράδειγμα, μπορεί όλο αυτό το διάστημα τα spread των ελληνικών ομολόγων να αποκλιμακώνονται υπό το φάσμα αυτής της λύσης, ωστόσο μειώθηκε η πτώση των τιμών των ομολόγων, γεγονός που καθιστά ακόμη δυσκολότερη την επαναγορά ιδίων ομολόγων από την ελληνική κυβέρνηση με το discount της αγοράς.
Από την άλλη μεριά, ένα μεγάλο πακέτο αυστηρών μέτρων με στόχο την εισαγωγή ενός νέου μοντέλου οικονομικής διακυβέρνησης της Ευρωζώνης, κατά τα γερμανικά πρότυπα, ετοιμάζεται να ρίξει στο «τραπέζι» της επερχόμενης Συνόδου Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης η Γερμανίδα καγκελάριος, Άνγκελα Μέρκελ. Το λεγόμενο «Σύμφωνο Ανταγωνιστικότητας» που παρουσιάστηκε από το περιοδικό Der Spiegel , προβλέπει αυξημένο συντονισμό μεταξύ των χωρών-μελών στους τομείς των συντάξεων, των μισθών και της φορολογίας επιχειρήσεων και στενότερη επίβλεψη των υπερχρεωμένων οικονομιών και θα τεθεί ως αντάλλαγμα εκ μέρους της γερμανικής πλευράς προκειμένου το Βερολίνο να συναινέσει σε λύση για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους στην Ευρωζώνη.
Την ίδια στιγμή πάντως προβληματισμός επικρατεί στα υψηλόβαθμα κλιμάκια των Τραπεζών, που αντιλαμβάνονται ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ετοιμάζεται να κλείσει τις στρόφιγγες της χρηματοδότησης, καθώς βλέπει ότι η Ισπανία μάλλον δεν θα χρειαστεί έκτακτες ενισχύσεις. Πάντως, όλοι οι ειδικοί συμφωνούν ότι ο πρόεδρος της ΕΚΤ Ζαν Κλοντ Τρισέ δεν θα μπορέσει πραγματικά να αποσυνδέσει τις τράπεζες από την Φρανκφούρτη, καθώς θα μείνουν εντελώς εκτεθειμένες, κυρίως στο θέμα της ρευστότητας, ιδίως τώρα που έρχονται τα νέα και πιο αυστηρά Stress Test.
Σύμφωνα με τις μέχρι τώρα πληροφορίες πάντως, δεν είναι πιθανό ότι θα ληφθούν αποφάσεις στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ την ερχόμενη Παρασκευή, αλλά οι Ευρωπαίοι ηγέτες ελπίζουν ότι θα έχουν ολοκληρώσει το πακέτο μέχρι την επόμενη Σύνοδο Κορυφής στα τέλη Μαρτίου.