O αμερικανός νομπελίστας οικονομολόγος Πολ Κρούγκμαν αναφέρει ότι η Ελλάδα έχειήδη χρεοκοπήσει γιατί εκτός των άλλων ακολούθησε μια πολιτική σκληρής λιτότητας σε περίοδο ύφεσης, σε άρθρο του στους Νιου Γιορκ Τάιμς που αναδημοσιεύει η εφημερίδα »Η Καθημερινή».Ο διάσημος οικονομολόγος επιμένει ότι η Ελλάδα θα αναγκαστεί να εγκαταλέιψει το ευρώ και κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τη δικιά του χώρα τις ΗΠΑ, κατηγορώντας αυτούς που ζητούν λιτότητα ελληνικού τύπου.
«Η Ελλάδα, λοιπόν, χρεοκόπησε επισήμως σε ό,τι αφορά το χρέος της προς τον ιδιωτικό τομέα. Ακόμη, όμως, και με αυτή τη μείωση του χρέους της, η Ελλάδα, όπως και άλλες ευρωπαϊκές χώρες που έχουν αναγκασθεί σε πολιτική λιτότητας εν μέσω ύφεσης, θα υποφέρει για πολλά χρόνια ακόμη.
Όπως έγραψε προσφάτως μια οικονομική εφημερίδα, τα τελευταία δύο χρόνια η υπόθεση της Ελλάδας «χρησιμοποιείται ως παραβολή που καταδεικνύει τους κινδύνους της δημοσιονομικής ασωτίας». Δεν περνά ημέρα χωρίς να μας προειδοποιήσει κάποιος πολιτικός ή κάποιος δοκησίσοφος πως πρέπει να περικόψουμε δαπάνες για να μην καταλήξουμε σαν την Ελλάδα.
Εκείνο, όμως, που στην πραγματικότητα καταδεικνύει η περίπτωση της Ελλάδας είναι πως ταελλείμματα σε καλές εποχές μπορούν να δημιουργήσουν πρόβλημα, αλλά το να προσπαθείς να τα περιορίσεις σε κακές εποχές οδηγεί στην ύφεση.
Τελευταία βλέπουμε σε όλη την περιφέρεια της Ευρώπης υφέσεις που οφείλονται στη λιτότητα.Η Ελλάδα είναι η χειρότερη περίπτωση από όλες, καθώς η ανεργία έχει εκτιναχθεί στο 20%. Η Ιρλανδία, όμως, που έκανε ό,τι της υπαγόρευσαν οι οπαδοί της λιτότητας, είναι σε εξίσου κακή κατάσταση, με την ανεργία να αγγίζει το 15% και το ΑΕΠ να συρρικνώνεται σε διψήφιο ποσοστό. Η Πορτογαλία και η Ισπανία παρομοίως. Η λιτότητα σε εποχή ύφεσης δεν προκαλεί μόνον πόνο.
Υπάρχουν ενδείξεις πως είναι καταστρεπτική, καθώς ο συνδυασμός μειωμένων εσόδων εξαιτίας της ύφεσης και κακών μακροπρόθεσμων προοπτικών πλήττει την εμπιστοσύνη των αγορών και δυσχεραίνει τη διαχείριση του χρέους. Απορεί κανείς πώς θα μπορέσουν να σημειώσουν ανάπτυξη ώστε να εξυπηρετήσουν το χρέος τους χώρες των οποίων οι νέοι δεν έχουν μέλλον: η ανεργία των νέων στην Ιρλανδία είναι σχεδόν 30% ενώ στην Ελλάδα πλησιάζει το 50%.
Πριν από δύο χρόνια πολλοί πολιτικοί υποστήριζαν ότι η λιτότητα θα ωφελούσε. «Η άποψη πως τα μέτρα λιτότητας θα επιφέρουν στασιμότητα είναι εσφαλμένη», δήλωνε τον Ιούνιο του 2010 ο τότε πρόεδρος της ΕΚΤ, Ζαν-Κλοντ Τρισέ.
Ισχυριζόταν πως η δημοσιονομική πειθαρχία θα ενέπνεε εμπιστοσύνη και θα οδηγούσε σε ανάπτυξη. Και η ελάχιστη βελτίωση μιας οικονομίας υπό λιτότητα χαιρετιζόταν ως απόδειξη ότι η μέθοδος αποδίδει. Στην Ιρλανδία η λιτότητα ανακηρύχθηκε επιτυχής δύο φορές. Και τις δύο φορές τα υποτιθέμενα καλά νέα εξανεμίστηκαν γρήγορα.
Το ερώτημα είναι ποιαν εναλλακτική είχαν χώρες όπως η Ελλάδα και η Ιρλανδία. Δεν είχαν και δεν έχουν καλές εναλλακτικές πέραν του να εγκαταλείψουν το ευρώ. Δηλαδή ένα ακραίο βήμα που, ρεαλιστικά, δεν μπορούν να κάνουν οι πολιτικές τους ηγεσίες προτού αποτύχει κάθε άλλη οδός.Σε αυτό οδηγείται κατά τη γνώμη μου η Ελλάδα.
Η Γερμανία και η ΕΚΤ θα μπορούσαν να λάβουν μέτρα για να μειώσουν τις πιθανότητες για κάτι τέτοιο, ζητώντας λιγότερη λιτότητα και καταβάλλοντας περισσότερες προσπάθειες για να τονώσουν την ευρωπαϊκή οικονομία συνολικά.
Η Αμερική, όμως, έχει εναλλακτική: έχουμε το νόμισμά μας, μπορούμε να δανειζόμαστε με ιστορικά χαμηλά επιτόκια και δεν χρειάζεται να μπούμε στην περιδίνηση της λιτότητας και της οικονομικής συρρίκνωσης. Αν θέλετε να ξέρετε ποιος θέλει να μετατρέψει την Αμερική σε Ελλάδα, δεν είναι εκείνοι που ζητούν περισσότερη τόνωση της οικονομίας αλλά εκείνοι που ζητούν λιτότητα ελληνικού τύπου, χωρίς να αντιμετωπίζουμε την αδυναμία δανεισμού της Ελλάδας.»
Αντανάκλαση: epikaira