Εφιαλτικό σενάριο για την ελιά
Αυτό θα σημάνει – όπως επισημαίνει ο πρόεδρος του συλλόγου ελαιοτριβέων Ηλείας κ. Νίκος Βασιλακόπουλος- το κλείσιμο των ελαιοτριβείων και κατά συνέπεια και την παύση της ελαιοσυγκομιδής!
Η δυναμικότητα της «Ελαιουργικής Ηλείας», μονάδας που διαρκώς εκσυγχρονίζεται είναι να δέχεται χίλιους τόνους ημερησίως ελαιοπυρήνα, προερχόμενο από διφασικό ή τριφασικό ελαιοτριβείο.
Φέτος υπάρχει υπερπαραγωγή λαδιού και στην «Ελαιουργική» καταφθάνουν καθημερινά όλο και περισσότερα φορτηγά με ελαιοπυρήνα. Την ημέρα που επισκεφθήκαμε το εργοστάσιο, έξω από την πύλη ήταν σταματημένα 12 νταλίκες γεμάτες ελαιοπυρήνα (είκοσι τόνους η κάθε μια).
«Τα φορτηγά έρχονται κατά δεκάδες κάθε μέρα, όλο το 24ωρο και ξεφορτώνουν τον ελαιοπυρήνα στην ειδική δεξαμενή» λέει στην «Πατρίς» ο πρόεδρος της «Ελαιουργικής» κ. Νίκος Γεωργακόπουλος και συνεχίζει: «Με τους ρυθμούς αυτούς έχουμε αγγίξει τους 2.500 τόνους ημερησίως ενώ σύμφωνα με την νομοθεσία δεν πρέπει να δεχόμαστε περισσότερους από 1.000 τόνους».
Το ερώτημα λοιπόν σύμφωνα με τον κύριο Γεωργακόπουλο, είναι απλό αλλά κρίσιμο: «τι να κάνουμε; Να κλείσουμε τις πόρτες και να μην δεχόμαστε ελαιοπυρήνα, μέχρι να επεξεργαστούμε, σε περίπου 7-8 μέρες αυτό που ήδη βρίσκεται στις δεξαμενές, ή να συνεχίσουμε να εξυπηρετούμε τα ελαιοτριβεία με το φόβο πάντα της επιβολής τσουχτερού προστίμου από το υπουργείο;»
Η απάντηση είναι σίγουρα δύσκολη, αφού: αν συνεχίσει η «Ελαιουργική» να δέχεται ελαιοπυρήνα για επεξεργασία, κινδυνεύει με μεγάλα πρόστιμα αφού οι έλεγχοι για το αν τηρείται το 1.000 τόνοι ημερησίως είναι συχνοί. Αν όμως η «Ελαιουργική» τηρήσει τη νομοθεσία και κλείσει για δέκα-δεκαπέντε μέρες τις πύλες της και δεν δέχεται πλέον φορτηγά, τότε τα λιοτρίβεια θα σταματήσουν αφού δεν υπάρχει σε κανένα χώρος απόρριψης τους ελαιοπυρήνα και ακολούθως θα σταματήσει και η ελαιοσυγκομιδή του καρπού, αφού δεν θα λειτουργούν τα ελαιοτριβεία. Δηλαδή στην δεύτερη περίπτωση θα ακολουθήσει το χάος!
Μάλιστα υπάρχει ανησυχία από τη διοίκηση της «Ελαιουργικής», ότι το επόμενο διάστημα και μέχρι τα μέσα του Ιανουαρίου, θα αυξηθεί ο αριθμός των φορτηγών που μεταφέρουν τον ελαιοπυρήνα στο εργοστάσιο, αφού η ελαιοσυγκομιδή θα συνεχίζεται λόγω καιρού με εντατικούς ρυθμούς.
Ένα εφιαλτικό σενάριο για την αλυσίδα της ελιάς πλανάται τις τελευταίες ημέρες στην Ηλεία: η «Ελαιουργική» που δέχεται με φορτηγά με εκατοντάδες τόνους ημερησίως ελαιοπυρήνα από τα λιοτρίβεια της Ηλείας, πιέζεται από την νομοθεσία να κλείσει τις πύλες της στα φορτηγά γιατί λόγω υπερπαραγωγής ελαιοκάρπου οι ποσότητες υποπροϊόντων που φθάνουν στο εργοστάσιο είναι υπερδιπλάσιες αυτών που επιτρέπει ο νόμος.
Αυτό θα σημάνει – όπως επισημαίνει ο πρόεδρος του συλλόγου ελαιοτριβέων Ηλείας κ. Νίκος Βασιλακόπουλος- το κλείσιμο των ελαιοτριβείων και κατά συνέπεια και την παύση της ελαιοσυγκομιδής!
Η δυναμικότητα της «Ελαιουργικής Ηλείας», μονάδας που διαρκώς εκσυγχρονίζεται είναι να δέχεται χίλιους τόνους ημερησίως ελαιοπυρήνα, προερχόμενο από διφασικό ή τριφασικό ελαιοτριβείο.
Νταλίκες στη σειρά
Φέτος υπάρχει υπερπαραγωγή λαδιού και στην «Ελαιουργική» καταφθάνουν καθημερινά όλο και περισσότερα φορτηγά με ελαιοπυρήνα. Την ημέρα που επισκεφθήκαμε το εργοστάσιο, έξω από την πύλη ήταν σταματημένα 12 νταλίκες γεμάτες ελαιοπυρήνα (είκοσι τόνους η κάθε μια).
«Τα φορτηγά έρχονται κατά δεκάδες κάθε μέρα, όλο το 24ωρο και ξεφορτώνουν τον ελαιοπυρήνα στην ειδική δεξαμενή» λέει στην «Πατρίς» ο πρόεδρος της «Ελαιουργικής» κ. Νίκος Γεωργακόπουλος και συνεχίζει: «Με τους ρυθμούς αυτούς έχουμε αγγίξει τους 2.500 τόνους ημερησίως ενώ σύμφωνα με την νομοθεσία δεν πρέπει να δεχόμαστε περισσότερους από 1.000 τόνους».
Το ερώτημα λοιπόν σύμφωνα με τον κύριο Γεωργακόπουλο, είναι απλό αλλά κρίσιμο: «τι να κάνουμε; Να κλείσουμε τις πόρτες και να μην δεχόμαστε ελαιοπυρήνα, μέχρι να επεξεργαστούμε, σε περίπου 7-8 μέρες αυτό που ήδη βρίσκεται στις δεξαμενές, ή να συνεχίσουμε να εξυπηρετούμε τα ελαιοτριβεία με το φόβο πάντα της επιβολής τσουχτερού προστίμου από το υπουργείο;»
Δύσκολη απάντηση
Η απάντηση είναι σίγουρα δύσκολη, αφού: αν συνεχίσει η «Ελαιουργική» να δέχεται ελαιοπυρήνα για επεξεργασία, κινδυνεύει με μεγάλα πρόστιμα αφού οι έλεγχοι για το αν τηρείται το 1.000 τόνοι ημερησίως είναι συχνοί. Αν όμως η «Ελαιουργική» τηρήσει τη νομοθεσία και κλείσει για δέκα-δεκαπέντε μέρες τις πύλες της και δεν δέχεται πλέον φορτηγά, τότε τα λιοτρίβεια θα σταματήσουν αφού δεν υπάρχει σε κανένα χώρος απόρριψης τους ελαιοπυρήνα και ακολούθως θα σταματήσει και η ελαιοσυγκομιδή του καρπού, αφού δεν θα λειτουργούν τα ελαιοτριβεία. Δηλαδή στην δεύτερη περίπτωση θα ακολουθήσει το χάος!
Υπερπαραγωγή
Μάλιστα υπάρχει ανησυχία από τη διοίκηση της «Ελαιουργικής», ότι το επόμενο διάστημα και μέχρι τα μέσα του Ιανουαρίου, θα αυξηθεί ο αριθμός των φορτηγών που μεταφέρουν τον ελαιοπυρήνα στο εργοστάσιο, αφού η ελαιοσυγκομιδή θα συνεχίζεται λόγω καιρού με εντατικούς ρυθμούς.
«Πολύ φοβούμαι μήπως τότε θα ξεπεραστεί το 2.500 τόνοι ημερησίως και τότε θα υπάρχει μεγάλο πρόβλημα. Η φετινή υπεραπαραγωγή ελιάς είναι πρωτοφανής για τα χρονικά της Ηλείας. Η Πολιτεία θα πρέπει να εξετάσει σοβαρά το θέμα και να αποφασίσει να συνεργασθεί με τις επιταγές που επιβάλλουν οι συνθήκες και όχι να ρίχνει συνέχεια πρόστιμα».
Την περασμένη Πέμπτη ο πρόεδρος της «Ελαιουργικής» είχε συνάντηση με τον αντιπεριφερειάρχη Ηλίας κ. Γιώργο Γεωργιόπουλο στον οποίο εξέθεσε το πρόβλημα. Ο αντιπεριφερειάρχης τον άκουσε με προσοχή και δεσμεύτηκε να εξετάσει το αίτημά του εργοστασίου, ώστε να συνεχισθεί χωρίς εμπόδια η ελαιοσυγκομιδή, η επεξεργασία της ελιάς στο ελαιοτριβείο και η παραγωγή ελαιοπυρήνα στο εργοστάσιο. Ο αντιπεριφερειάρχης Ηλείας θα μεταφέρει το αίτημα στην κεντρική εξουσία.
Το πυρηνέλαιο εξάγεται κατά 90% στο εξωτερικό (Ισπανία Ιταλία) και η τιμή του είναι 700 με 1.100 ευρώ ο τόνος, ενώ το πυρηνόξυλο πωλείται στην εσωτερική αγορά προς 60 -70 ευρώ ο τόνος.
Ο κ. Γεωργακόπουλος μας έκανε μια σύντομη ξενάγηση στο εργοστάσιο.
Η «Ελαιουργική Ηλείας ΑΕ» είναι η μοναδική μονάδα επεξεργασίας ελαιπυρήνα στην Ηλεία και λειτουργεί από το τις αρχές του 1980. Απασχολεί περίπου 40 άτομα και λειτουργεί από τον Οκτώβριο έως τον Μάρτιο, 24ώρες το 24ωρο, με τρείς βάρδιες. Βρίσκεται στο Επιτάλιο, κοντά στον ποταμό Αλφειό.
Ο ελαιοπυρήνας παράγεται σαν υποπροϊόν στα ελαιοτριβεία κατά την επεξεργασία των ελιών ( ελαιόκαρπος ) για την παραλαβή του ελαιολάδου. Η παραλαβή του ελαιολάδου, στην συντριπτική πλειοψηφία των ελαιοτριβείων, γίνεται με φυγοκέντριση σε φυγόκεντρους διαχωριστήρες δύο ή τριών φάσεων. Ο διφασικός διαχωριστήρας παράγει ελαιοπυρήνα υγρασίας 64% - 68%, ενώ ο τριφασικός ελαιοπυρήνα υγρασίας 48% - 54%. Και στις δύο περιπτώσεις ο ελαιοπυρήνας περιέχει ακόμη ελαιόλαδο της τάξης 8% - 12% ( επί ξηρού ) που δεν παραλήφθηκε από την φυγοκέντριση.
Στην συνέχεια ο ελαιοπυρήνας μεταφέρεται στο εργοστάσιο για να γίνει η παραλαβή του παραμένοντος ελαιολάδου (ακατέργαστο – μπρούτο πυρηνέλαιο ) με την μέθοδο της εκχύλισης
Δεδομένου ότι ο πυρήνας της ελιάς περιέχει μίγμα πυρηνελαίου (~5%), πυρηνοξύλου (~45%) και νερού (~50%), το πρώτο στάδιο παραγωγής είναι η ξήρανση σε κυλινδρικά ξηραντήρια με σκοπό την αφαίρεση της μεγαλύτερης ποσότητας του περιεχόμενου νερού.
Το πυρηνέλαιο απομακρύνεται στο δεύτερο στάδιο με εκχύλιση με εξάνιο, διθειάνθρακα ή τριχλωροαιθυλένιο και στη συνέχεια με απόσταξη του μίγματος, από όπου λαμβάνεται το πυρηνέλαιο.
Το πυρηνέλαιο έχει σκούρο πράσινο ή καστανό χρώμα και χρησιμοποιείται κυρίως στη σαπωνοποιία, καθώς και για βρώση μετά από ειδική κατεργασία (ραφινάρισμα). Η ετήσια παραγωγή πυρηνέλαιου στην Ελλάδα εκτιμάται ως σημαντική.
Παραπροϊόν της παραγωγής πυρηνελαίου είναι το πυρηνόξυλο το οποίο χρησιμοποιείται ως καύσιμο είτε σε οικιακή χρήση (σε μαγκάλια) είτε σε βιομηχανική χρήση (καυστήρες, μονάδες παραγωγής ενέργειας, καμίνια ή κλίβανοι). Η θερμαντική του ικανότητα είναι περίπου το ένα τρίτο από αυτή του πετρελαίου.
Καλές τιμές
Το πυρηνέλαιο εξάγεται κατά 90% στο εξωτερικό (Ισπανία Ιταλία) και η τιμή του είναι 700 με 1.100 ευρώ ο τόνος, ενώ το πυρηνόξυλο πωλείται στην εσωτερική αγορά προς 60 -70 ευρώ ο τόνος.
Τα στάδια επεξεργασίας
Ο κ. Γεωργακόπουλος μας έκανε μια σύντομη ξενάγηση στο εργοστάσιο.
Η «Ελαιουργική Ηλείας ΑΕ» είναι η μοναδική μονάδα επεξεργασίας ελαιπυρήνα στην Ηλεία και λειτουργεί από το τις αρχές του 1980. Απασχολεί περίπου 40 άτομα και λειτουργεί από τον Οκτώβριο έως τον Μάρτιο, 24ώρες το 24ωρο, με τρείς βάρδιες. Βρίσκεται στο Επιτάλιο, κοντά στον ποταμό Αλφειό.
Ο ελαιοπυρήνας παράγεται σαν υποπροϊόν στα ελαιοτριβεία κατά την επεξεργασία των ελιών ( ελαιόκαρπος ) για την παραλαβή του ελαιολάδου. Η παραλαβή του ελαιολάδου, στην συντριπτική πλειοψηφία των ελαιοτριβείων, γίνεται με φυγοκέντριση σε φυγόκεντρους διαχωριστήρες δύο ή τριών φάσεων. Ο διφασικός διαχωριστήρας παράγει ελαιοπυρήνα υγρασίας 64% - 68%, ενώ ο τριφασικός ελαιοπυρήνα υγρασίας 48% - 54%. Και στις δύο περιπτώσεις ο ελαιοπυρήνας περιέχει ακόμη ελαιόλαδο της τάξης 8% - 12% ( επί ξηρού ) που δεν παραλήφθηκε από την φυγοκέντριση.
Στην συνέχεια ο ελαιοπυρήνας μεταφέρεται στο εργοστάσιο για να γίνει η παραλαβή του παραμένοντος ελαιολάδου (ακατέργαστο – μπρούτο πυρηνέλαιο ) με την μέθοδο της εκχύλισης
Δεδομένου ότι ο πυρήνας της ελιάς περιέχει μίγμα πυρηνελαίου (~5%), πυρηνοξύλου (~45%) και νερού (~50%), το πρώτο στάδιο παραγωγής είναι η ξήρανση σε κυλινδρικά ξηραντήρια με σκοπό την αφαίρεση της μεγαλύτερης ποσότητας του περιεχόμενου νερού.
Το πυρηνέλαιο απομακρύνεται στο δεύτερο στάδιο με εκχύλιση με εξάνιο, διθειάνθρακα ή τριχλωροαιθυλένιο και στη συνέχεια με απόσταξη του μίγματος, από όπου λαμβάνεται το πυρηνέλαιο.
Το πυρηνέλαιο έχει σκούρο πράσινο ή καστανό χρώμα και χρησιμοποιείται κυρίως στη σαπωνοποιία, καθώς και για βρώση μετά από ειδική κατεργασία (ραφινάρισμα). Η ετήσια παραγωγή πυρηνέλαιου στην Ελλάδα εκτιμάται ως σημαντική.
Το πυρηνόξυλο
Παραπροϊόν της παραγωγής πυρηνελαίου είναι το πυρηνόξυλο το οποίο χρησιμοποιείται ως καύσιμο είτε σε οικιακή χρήση (σε μαγκάλια) είτε σε βιομηχανική χρήση (καυστήρες, μονάδες παραγωγής ενέργειας, καμίνια ή κλίβανοι). Η θερμαντική του ικανότητα είναι περίπου το ένα τρίτο από αυτή του πετρελαίου.
Νίκος Βασιλακόπουλος πρόεδρος του Συλλόγου Ελαιοτριβέων Ηλείας «Η Αθηνά»: «Αν η «Ελαιουργική» κλείσει τις πύλες της για μια βδομάδα, δέκα μέρες στα φορτηγά που μεταφέρουν υποπροϊόντα της ελιάς από τα ελαιοτριβεία μας, τότε σίγουρα θα δημιουργηθεί μεγάλο πρόβλημα και πιθανότατα θα κλείσουμε μέχρι να ανοίξει και πάλι το εργοστάσιο. Δεν έχουν τα ελαιοτριβεία δυνατότητα να αποθηκεύουν υποπροϊόντα. Φυσικά το πρόβλημα θα μεταφερθεί αυτομάτως και στους ελαιοπαραγωγούς»
Αντανάκλαση: patrisnews