Δευτέρα 18 Απριλίου 2016

«Μην τους υπακούτε, εσείς είστε ο λαός που έχει τη δύναμη…»

Του Νίκου Μπογιόπουλου
«Η γη είναι πλούσια και μπορεί να θρέψει όλο τον κόσμο. Η ζωή μπορεί να είναι ελεύθερη και ωραία αλλά χάσαμε το δρόμο… Σε αυτούς που με ακούνε, λέω: Μην απελπίζεστε. Η τωρινή μας δυστυχία δεν είναι παρά το πέρασμα της πλεονεξίας και της σκληρότητας εκείνων που φοβούνται την πρόοδο του ανθρώπου... Και η δύναμη που αφαίρεσαν από το λαό θα επιστρέψει σε αυτόν ξανά… Εσείς είστε ο λαός που έχει τη δύναμη να εφεύρει μηχανές, να εφεύρει την ευτυχία. Εσείς έχετε τη δύναμη να εμπνεύσετε μια όμορφη κι ελεύθερη ζωή, ώστε να είναι μια υπέροχη περιπέτεια…».
Απόσπασμα από τον μονόλογο του Τσάπλιν στην ταινία του «Ο Μεγάλος Δικτάτορας».


Το περασμένο Σάββατο ήταν η επέτειος της γέννησης μιας ανεπανάληπτης μορφής στο χώρο της 7ης Τέχνης. Ήταν 16/4/1889 όταν σε μια φτωχή γειτονιά του Λονδίνου, στο Walworth, γεννιόταν ο Τσάρλι Τσάπλιν.

    Ο Τσάρλι Τσάπλιν υπήρξε ανεπανάληπτος γιατί έθεσε το αξεπέραστο ταλέντο του στην υπηρεσία του δίκιου. Γιατί «όλες οι ταινίες του γίνανε για τον καταπιεσμένο άνθρωπο».
  •  Ο Σαρλό με το «Χαμίνι» του γελοιοποίησε την εξουσία αντιτάσσοντας απέναντι στον χωροφύλακα, στην καταπίεση και την φτώχεια «μια κωμωδία με ένα χαμόγελο, κι ίσως και μ’ ένα δάκρυ».
  • Με τον «Μετανάστη» του έδωσε υπόσταση στα όνειρα των ξεριζωμένων ανθρώπων κάνοντας συντρίμμια το Άγαλμα της Ελευθερίας που στέκει να παρακολουθεί παγερά και αδιάφορα την περιφρόνηση, το κυνηγητό, την αναίτια δίωξη, το δέσιμο των μεταναστών μόλις πατούν το πόδι τους στην «γη της επαγγελίας».   
  • Με τους «Μοντέρνους Καιρούς» παρέδωσε μαθήματα πολιτικής οικονομίας σε συνθήκες κρίσης ενός συστήματος πλεονεξίας και αρπαγής . 
  • Στο «Ένας βασιλιάς στη Νέα Υόρκη» κάνει σκόνη την δήθεν ανεκτικότητα και δημοκρατικότητα της αμερικανικής ελίτ η οποία όχι μόνο έναν πρώην άνακτα αλλά ακόμα και τον ίδιο τον Θεό είναι έτοιμη να τον εξορίσει αν διαπιστώσει ότι παρεκκλίνει προς «αριστερίζουσες» και δη κομμουνιστικές αντιλήψεις…
    Όταν στις 22/7/1942, στη συγκέντρωση που έγινε στη Μάντισον Σκουέρ Γκάρντιν, ο Τσάπλιν εξυμνούσε τον αντιφασιστικό αγώνα της ΕΣΣΔ ήταν βέβαιο ότι δεν θα περνούσε απαρατήρητος από τον Μακάρθι...
    Ο Τσάπλιν δεν ήταν μόνο καταγεγραμμένος ως «κόκκινος» στα κιτάπια της CIA, ως «θαυμαστής της ΕΣΣΔ», «αντιναζιστής» και «ενεργητικός οπαδός της ειρήνης».

    Είχε και ένα ακόμα ελάττωμα: Είχε περιφρονήσει ευθέως τις ΗΠΑ. Παρότι ήταν ο πιο δημοφιλής αστέρας του Χόλυγουντ δεν είχε ζητήσει ποτέ την αμερικάνικη υπηκοότητα...
    Όταν η κυβέρνηση των ΗΠΑ ανακοίνωσε το 1952 την απόφασή της για την απέλασή του από τη χώρα εκείνος και μαζί όλη η Υφήλιος γελούσε με το πάθημα των Αμερικανών. Ο Τσάπλιν είχε ήδη σαλπάρει μαζί με την οικογένειά του από το λιμάνι της Νέας Υόρκης για την Ευρώπη... 

    Δεν θα επέστρεφε ποτέ σε αμερικανικό έδαφος παρά μόνο 20 χρόνια αργότερα. Μόνο για μια φορά. Για να παραλάβει το ειδικό Τιμητικό Όσκαρ για την προσφορά του στην 7η Τέχνη.


Ανάμεσα στο αθάνατο έργο του και ο γνωστός μονόλογος από την ταινία του «Ο μεγάλος δικτάτορας», με την οποία – στα 1940 – ο Τσάπλιν εξευτέλισε τον Χίτλερ.

    Έχουν περάσει πάνω από 7 δεκαετίες απ’ όταν το κοινό άκουσε για πρώτη φορά αυτή την ιστορική για τον κινηματογράφο – και όχι μόνο – ομιλία.

    Ίσως πρόκειται για την πιο δραματικά επίκαιρη ομιλία του καιρού μας:


Αντανάκλαση: enikos